قبل از اینکه بخواهیم به هر چیزی در اتباط با لخته های خونی در پا در افراد چاق اشاره کنیم باید این نکته را متذکر شد که لخته های خون در بدن یک مسئله ی کاملاً جدیست.
مطابق نظر و آمار رسمی مرکز کنترل و پیشگیری ایالات متحده آمریکا حدود 600.000 نفر در سال به بیماری های مربوط به لخته های خونی و سالانه 300.000 نفر مستقیماً با عوارض لخته شدن خون در بدن دست و پنجه نرم می کنند.
پس اگر دچار چاقی مرضی هستید و علائم لخته خون در بدن را دارید؛ حتماً برای درمان چاقی با جراح لاغری مشورت کنید.
یکی از اهداف ما در جراحی چاقی این است که با کاهش وزن بیمار، ریسک ایجاد آمبولی و لخته کردن خون را پایین بیاوریم و یکی از نگرانی های افراد حین عمل اسلیو ترس خطر آمبولی در عمل اسلیو است لذا برای درک عمیق این موضوع پیشنهاد می کنم این مقاله را تا انتها بخوانید.
لخته خون چیست؟
قطعاً تا به حال دستتان را هنگام شیو کردن یا تکه کردن کاغذ بریده اید.
وقتی این اتفاق می افتد، یک لخته خون باعث توقف سرعت خونریزی می شود.
لخته خون توده ای از خون است که از حالت مایع به حالت ژل مانند یا نیمه جامد تبدیل شده است.
لخته شدن یک روند ضروری است که می تواند از دست دادن خون بیش از حد شما در موارد خاص ، مانند آسیب دیدگی یا بریدگی جلوگیری کند.
اما این لخته تا به همیشه نمی ماند، درواقع وقتی باعث بند آمدن خونریزی شد؛ معمولاً از بین می رود.
هر چند گاهی اوقات، همه چیز ممکن است اشتباه پیش برود. توجه داشته باشید که وقتی لخته خون از بین نرود، می تواند خطرناک باشد و منجر به بیماری های جدی شود.
لخته های خون تقریباً در هر قسمت از بدن می توانند ایجاد شوند؛ اما بیشترین محل تشکیل آن ها در پا است، به خصوص اگر مدت زمان طولانی بنشینید و فعالیت روزانه بسیار کمی را داشته باشید.
لخته خون در پا
آمبولی یا لخته کردن پاها به معنی سکون و بی حرکت ماندن خون داخل عروق است.
ممکن است این لخته از طریق عروق به نواحی بالاتر بیاید و در قلب یا کلیه یا مفز گیر کند و باعث انواع مختلف سکته شود.
سیستم گردش خون شما از رگ ها و عروق تشکیل شده است که خون را به بدن منتقل می کند. لخته خون می تواند در شریان ها و رگ ها ایجاد شوند.
وقتی لخته خون در شریان ایجاد می شود، به آن لخته شریانی می گویند. این نوع لخته بلافاصله علائم ایجاد می کند و نیاز به درمان فوری دارد.
علائم لخته شریانی شامل درد شدید ، فلج قسمت های بدن یا هر دو است. این می تواند منجر به حمله قلبی یا سکته شود.
لخته خونی که در ورید ایجاد می شود، لخته وریدی نامیده می شود.
این نوع لخته ها ممکن است با گذشت زمان و کندتر جمع شوند اما هنوز هم می توانند زندگی را تهدید کنند.
جدی ترین نوع لخته وریدی، ترومبوز ورید عمقی نام دارد. ترومبوز ورید عمقی (DVT) نامی است برای ایجاد لخته در یکی از رگهای اصلی در اعماق بدن شما. این اتفاق معمولاً در یکی از پاهای شما اتفاق می افتد، اما ممکن است در بازوها، لگن، ریه ها یا حتی مغز نیز اتفاق بیفتد.
این لخته های خونی عمقی بیشتر در پاها یا ناحیه لگن دیده می شوند.
در حالی که وجود لخته در پاها به شما آسیب نمی رساند، اما لخته می تواند شل شود و به ریه ها برود.
این اتفاق قطعا منجر به یک بیماری جدی و بالقوه کشنده شده که به عنوان آمبولی ریوی شناخته می شود.
لخته خون به دوصورت ایجاد می شود:
- لخته در رگ های سطحی
- لخته شدن خون در رگ های عمقی
لخته های سطحی در رگ هایی ایجاد می شود که نزدیک به سطح پوست هستند این دسته از لخته ها به این دلیل که بیمار زود تر از وجود آن آگاه می شود عوارض و تهدید خاصی ندارند؛ اما همچنان باید بعد از اطلاع به آن رسیدگی های لازم صورت بگیرد.
اما لخته های عمقی هنگامی است که لخته ی خون در رگ های عمیق و بزرگ تر ایجاد می شود که در قسمت تحتانی پا علی الخصوص ران پا شکل می گیرد.
این نوع لخته ها امکان دارد به مرور زمان جمع شوند و آرام آرام به تهدیدی جدی برای جان بیمار بدل شوند، پس دوباره به شما تاکید می شود اگر علائم این بیماری را دارید؛ حتما پس از دریافت راهنمایی های لازم در این مطلب به پزشک مراجعه کنید.
علائم لخته شدن خون در پا
علائم لخته شدن خون در پای شما عبارتند از:
- تورم در پایی که در آن لخته خون جمع شده است
- درد در پا اکثرا از ساق پا شروع می شود و م یتواند منجر به احساس گرفتگی در عضلات پا شود
- پوست پا قرمز یا کبود می شود
- احساس گرما در پای آسیب دیده
این علائم به ویژه در زمانی که در یکی از پاها بروز کنند نشان دهنده لخته شدن خون است علاوه بر این دسته از عوامل مدیر دانشگاه علوم پزشکی NYU از چند دسته علائم و راه تشخیص برای آسان تر کردن کار شما در مقاله ای به انتشار رسانده است که در این جا به آن اشاره می شود:
– برای اولین بار، این درد ممکن است شما را به یاد گرفتگی عضلانی بیاندازد.
اگر پای شما متورم است، بالا بردن یا یخ گذاشتن روی پا در صورت لخته شدن خون، تورم را کاهش نمی دهد.
اما اگر یخ یا بالا آوردن پاها باعث کاهش تورم می شود، ممکن است از ناحیه عضله آسیب دیده باشید.
– با افزایش میزان لخته خون در پا، پا آرام آرام گرم می شود و حتی ممکن است رنگ پوست پا در طول زمان به قرمز و یا کبود تغییر کند.
– اگر درد پا در هنگام ورزش یا فعالیت زیاد شود اما بعد از مدتی استراحت، درد کاهش یا التیام پیدا کند به معنای آسیب عضلانی است و نباید نگران لخته خون باشید.
تشخیص لخته خون تنها با علائم، بسیار دشوار است. تقریباً 50 درصد افراد مبتلا به DVT هیچ علائمی ندارند.
به همین دلیل بهتر است همیشه با پزشک خود در تماس باشید، خصوصا اگر فکر می کنید مستعد این بیماری هستید، تماس بگیرید.
توجه داشته باشید در صورت مشاهده موارد تنگی نفس ناگهانی و یا فشار قفسه سینه، بلافاصله با خدمات اضطراری تماس بگیرید.
چه عواملی باعث لخته شدن خون در پا می شود؟
عوامل اصلی لختگی خون می تواند:
- نشستن های طولانی مدت
- دراز کشیدن طولانی مدت در رخت خواب
- سیگار کشیدن
- چاقی مفرط
- قرص های ضد بارداری
- دارو های خاص مانند دارو های سرطان پستان
- ضربه و آسیب های جدی ورزشی و غیر ورزشی
- برخی از جراحی های بزرگ
- کهولت سن (عموما افراد بالای 65 سال در معرض خطر می باشند)
- سابقه خانوادگی لخته شدن خون
- اختلالات خود ایمنی بدن
- بیماری های مرتبط به التهاب در بدن
- برخی از بیماری های عفونی
- بیماری هایی مثل ایدز ، هپاتیت و لایم
- اختلالات در جریان خون به دلیل انسداد رگ ها
- آسیب به رگ های خونی
البته گاهی اوقات جز این موارد، عوامل دیگری نیز می تواند در لخته شدن خون تاثیر داشته باشد.
اما یکی از علل شایع لخته شدن خون در پا عفونت های باکتریایی در رگ ها است.
فیبریلاسیون دهلیزی نوعی ضربان نا منظم در قلب است که به ضربان سریع هم معروف است، این پمپاژ نا منظم هم، گاهی باعث ایجاد لخته خونی می شود.
برای پیشگیری و درمان لخته خون پا چکار کنیم؟
هدف در درمان لخته های خون ، به ویژه DVT ها ، جلوگیری از بزرگتر شدن یا شل شدن لخته خون است. درمان می تواند شانس شما برای ایجاد لخته خون بیشتر در آینده را کاهش دهد. درمان بستگی به محل لخته شدن خون و احتمال آسیب رساندن به شما دارد. پزشک شما ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- دارو: داروهای ضد انعقاد خون که به آنها رقیق کننده خون نیز گفته می شود، از تشکیل لخته های خون جلوگیری می کند. برای لخته های خون که تهدید کننده زندگی نیز هستند، داروهایی به نام ترومبولیتیک می توانند لخته های ایجاد شده را حل کنند
- جوراب های فشاری: این جوراب های تنگ فشاری برای کاهش تورم پا هستند و از تشکیل لخته های خون جلوگیری می کنند.
- جراحی: یک کاتتر (یک لوله طولانی) را به لخته خون هدایت می کنند. کاتتر دارو را مستقیماً به لخته می رساند تا به حل شدن آن کمک کند. در جراحی ترومبکتومی، پزشکان با استفاده از ابزارهای ویژه، لخته خون را با دقت از بین می برند.
- استنت ها: پزشکان ممکن است تصمیم بگیرند که آیا استنت برای باز نگه داشتن رگ خونی ضروری است یا خیر.
- فیلترهای ونا کاوا: در بعضی موارد، ممکن است فرد نتواند داروهای رقیق کننده خون مصرف ؛ بنابرای یک فیلتر در ورید اجوف تحتانی (بزرگترین رگ بدن) قرار داده می شود تا لخته های خون قبل از رسیدن به ریه ها گرفته شود.
این تغییرات در سبک زندگی می تواند به پیشگیری از لخته خون کمک کند:
- سیگار کشیدن را ترک کنید.
- فشار خون خود را با تغییرات رژیم غذایی کاهش دهید. مانند کاهش نمک و قند مصرفی
- اگر اضافه وزن دارید وزن خود را کاهش دهید. اگر فکر می کنید که ورزش و رژیم نمی توانند به شما کمک کنند، عمل لاغری راه پیشنهادی نجادت دهنده ما به شما است.
- از نشستن به مدت طولانی خودداری کنید.
- اگر در حال رانندگی یا پرواز طولانی هستید؛ هر چند وقت یک بار از جای خود بلند شوید و راه بروید.
- هر روز ورزش کنید، مانند پیاده روی یا شنا.
- در مسافت های طولانی لباس تنگ نپوشید.
- مایعات زیاد بنوشید.
- پاها را هر از گاهی 6 اینچ بالاتر از قلب خود بلند کنید.
- فعال بمانید! فعال بودن و حرکت در اطراف، به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کند.
لخته شدن خون در پای افراد چاق
در میان آمار های رسمی مربوط به بیماری ها، گزینه ای که در میان آن چشمگیر و غم انگیز است؛ ابتلای بیش از 50 درصد افراد دارای اضافه وزن به لخته شدن خون در رگ های عمیق دست و پا است.
از میان این افراد حدود یک سوم آنان مجبورند با عوارض طولانی مدت این بیماری مانند درد یا تورم و آسیب دیدگی در اندام های مختلف بدن، دست و پنجه نرم کنند.
مطالعات در میان افراد چاق نشان داده که آنان تقریبا دوبرابر افراد دیگر آمادگی جذب لخته خون در اندام های مختلف بدنشان را دارند، اما نکته ای که وجود دارد این است که این افراد متاسفانه در حدود 40 سالگی خود دچار این بیماری می شوند.
افرادی که چاق هستند در مقایسه با افراد با وزن طبیعی بیش از دو برابر احتمال ایجاد ترومبوس (لخته شدن خون در پا) را دارند.
زیرا چاقی باعث التهاب مزمن و کاهش فیبرینولیز (توانایی تجزیه لخته ها) می شود. همچنین اکسید نیتریک مولکولی است که از پوشش رگ خونی محافظت می کند و از چسبیدن سلول ها به سطح اندوتلیال جلوگیری می کند.
افراد چاق با مقدار کاهش یافته اکسید نیتریک مواجه می شوندکه باعث افزایش آسیب به پوشش رگ های خونی شده و به نوبه خود خطر تشکیل لخته را افزایش می دهد.
کاهش وزن می تواند بسیار سخت باشد، اما یکی از مهمترین کارهایی است که می توانید برای سلامتی خود انجام دهید.
بنابراین اگر اضافه وزن دارید، ما می توانیم به شما کمک کنیم تا راه هایی برای کاهش خطر ایجاد لخته خون را پیدا کنید.
پیشگیری از خطر آمبولی در عمل اسلیو معده
برای به حداقل رساندن لخته خون در پا افراد چاق قبل از جراحی چاقی، چند راه وجود دارد:
- استفاده از داروها و آمپول های ضد لخته که بعد از جراحی به بیمار داده می شود.
- راه رفتن های مکرر بیمار بعد از عمل جراحی است و عدم استراحت های طولانی مدت؛ بیمار باید طبق نظر پزشک جراح خود در طول روز پیاده روی های مکرر داشته باشد.
- استفاده از جوراب های ضد لخته یا آمبولی
این جوراب ها خاصیتی که دارند با فشاری که روی ساق پا(که شایع ترین محل جمع شدن خون و خطر ایجاد لخته است) می آورد، باعث می شود که پا سریع تر از لخته تخلیه شود و خون زیادی داخل عروق نماند.
به همین دلیل دکتر سعید شمس برای بیماران خود توصیه می کند که قبل از عمل جوارب تهیه کنند و بپوشند که هم به عنوان روش پیشگیری قبل از عمل باشد و هم حین عمل و هم بعد از عمل، که تا سه هفته بعد از عمل بیمار باید استفاده کند.
این جوراب ها باید شبانه روزی پای بیمار باشد و بشیار جهت جلوگیری از لخته خون مفید است.
آیا احتمال مرگ بعد از عمل جراحی لاغری بر اثر لخته شدن خون در پا وجود دارد؟
اضافه وزن یا چاقی می تواند احتمال لخته شدن خون و ترومبوز ورید عمقی را افزایش دهد.
بخشی از این اثر مربوط به این است که افزایش وزن چگونه ضخامت خون شما را تغییر داده و عبور از رگها را دشوارتر می کند و بنابراین شما را در معرض لخته شدن قرار می دهد.
عامل دیگر چربی شکم است که می تواند باعث فشرده شدن رگ ها شود و عبور خون از رگ های عمیق زیر کمر را دشوار کند.
افزایش وزن می تواند به معنای خطر ابتلا به DVT و آمبولی ریوی دو برابر یا سه برابر باشد، به خصوص اگر بی ام آی شما از 30 فراتر رود.
بنابراین این جا، جاییست که شما عمل لاغری را انتخاب می کنید تا از بیماری جدی و خطرناک لخته خون فاصله بگیرید. اما آیا بعد از عمل لاغری امکان لخته شدن خون در پا وجود دارد؟
همه جراحی ها درجاتی از خطر را به همراه دارند و یکی از این خطرهای جراحی، لخته شدن خون است.
خطر لخته شدن خون پس از هر نوع جراحی چاقی وجود دارد.
بدن، پس از انجام هرگونه عمل جراحی مستعد انعقاد خون و احتمالاً تشکیل لخته به عنوان پاسخی برای ضربه به بدن است.
اگر بیمار سیگاری باشد یا قبل از عمل جراحی خطر لخته شدن خون داشته باشد و از نظر سلامتی ضعیف باشد؛ احتمال لخته شدن خون بیشتر است.
آنچه بیماران جراحی کاهش وزن می توانند برای جلوگیری از لخته شدن خون انجام دهند:
بعد از عمل اسلیو معده یا هر نوع روش دیگر جراحی چاقی مانند عمل بای پس معده، بیماران در زمانی که بتوانند، باید راه بروند.
این امر باعث گردش خون خوب در بدن می شود و خطر آمبولی در عمل اسلیو معده و بای پس معده را کاهش می دهد.
از آنجا که لخته های خون پس از جراحی احتمالاً در پاها تشکیل می شود، ممکن است جوراب های جراحی به بیماران داده شود تا از تشکیل لخته جلوگیری کنند.
علاوه بر پیاده روی برای تقویت گردش خون و جوراب های جراحی، ممکن است به بیماران رقیق کننده خون داده شود تا بعد از جراحی استفاده کنند.
ما در یک مقاله جداگانه درمورد خطر مرگ در عمل اسلیو و همچنین مرگ در اثر عمل بای پس معده بطور کامل توضیح داده ایم پیشنهاد می کنم برای درک عمیق تر خطرات جراحی های چاقی بر روی متن های لینک داده شده کلیک کنید.
استفاده از داروهای رقیق کننده خون می تواند در طی مراحل مشاوره با جزئیات بیشتری مورد بحث قرار گیرد.
بنابراین ما با توجه به شرایط بیمار و اقدامات پیشگیری کننده از ایجاد لخته خون جلوگیری کرده و احتمال مرگ را به صفر رسانده ایم.
توجه داشته باشید؛ در حالی که احتمال لخته شدن خون در روزهای اولیه پس از جراحی چاقی بیشتر است، احتمال تشکیل لخته خون ممکن است چندین روز یا حتی چند هفته ادامه داشته باشد.
البته این احتمال در طول فاصله زمانی از تاریخ جراحی اولیه، کاهش می یابد؛ اما بیماران باید حتماً به تمرینات و فعالیتهای بدنی مورد تأیید ادامه دهند تا بتوانند گردش خون خوبی را تجربه کرده و به طور کلی سلامتی بیشتری داشته باشند.
سلام آقای دکتر بیمار ما بعد از عمل فتق دچارdvt در در پای چپ شده وباعث ورم وتیرگی پاشون شده وبعد تزریق سوزن در شکم میگن برای رقیق شدن خون قسمت شکم ولگن هم ورم و تیره شده میخواستم نظر شما رو بدونم ممنون میشم کمکم کنید
باید به دکتر معالج مراجعه کنید و معاینه بشوید.