ارتباط چاقی و بارداری
آیا درباره رابطه چاقی و بارداری چیزی می دانید؟ باید بدانید که چاقی و اضافه وزن باعث کاهش قدرت باروری زنان می شود، به همین دلیل است که پزشکان برای افزایش شانس حاملگی در زنان چاق توصیه می کنند که قبل از اقدام به بارداری کاهش وزن داشته باشند.
در واقع چاقی یک مشکل جهانی محسوب می شود که بیش از یک سوم جمعیت را تحت تاثیر قرار داده و ناشی از ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی است. کاهش فعالیت بدنی و سبک زندگی ماشینی و کم تحرک امروزه، باعث افزایش تعداد افراد دارای مشکل چاقی کاملا ارتباط دارد. چاقی، تقریباً همه جنبه های سلامتی را کاهش می دهد، از عملکرد تولید مثل و تنفس گرفته تا حافظه و خلق و خو. همچنین خطر چندین بیماری خطرناک از جمله دیابت، بیماری های قلبی و برخی سرطان ها را افزایش داده و این کار را از طریق مسیرهای مختلف مثل تغییرات پیچیده در هورمون ها و متابولیسم انجام می دهد.
ما در این مقاله می خواهیم به طور مفصل درباره ارتباط میان چاقی و بارداری صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید.
چاقی چیست؟
اضافه وزن به این معنی است که شاخص توده بدنی (BMI) فرد بین 25 تا 29/9 است. اما چاقی درBMI 30 یا بیشتر تعریف می شود. در دسته بندی کلی چاقی، سه سطح وجود دارد که نشان دهنده افزایش خطرات سلامتی همراه با افزایش BMI (شاخص توده بدنی) است:
- دسته اول چاقی: BMI 30 تا 34.9
- دسته دوم چاقی : 35 BMI تا 39.9
- دسته سوم چاقی: 40 BMI یا بیشتر
برای محاسبه BMI می توانید قد و وزن خود را وارد برنامه زیر بکنید:
عوارض بارداری زنان چاق
چاقی خانم ها در دوران بارداری آنها را در معرض مشکلات جدی قرار می دهد از جمله:
فشار خون حاملگی
فشار خون بالا که در نیمه دوم بارداری شروع می شود؛ فشار خون حاملگی نام دارد و می تواند منجر به عوارض جدی شود.
پری اکلامپسی
پری اکلامپسی شکل جدی فشار خون بارداری است که معمولا در نیمه دوم بارداری یا بلافاصله بعد از زایمان رخ می دهد. افرادی که BMI معادل 30 یا بالاتر دارند، ریسک ابتلا به پری اکلامپسی 2-4 برابر بیشتر از افرادی است که BMI زیر 25 دارند. این وضعیت ممکن است منجر به از کار افتادن کلیه ها و کبد شود. همچنین در موارد نادر، تشنج، حمله قلبی و سکته مغزی رخ می دهد.
در موارد زیر ممکن است سایر خطرات شامل مشکلات جفت و رشد جنین بیشتر شود:
- حاملگی بالای 40 سال؛
- زنانی که در بارداری قبلی پری اکلامپسی داشته اند؛
- خانم هایی که قبل از بارداری مبتلا به فشار خون بالا بوده اند؛
اگر این عوامل یا سایر عوامل خطر را دارید، متخصص مراقبت های بهداشتی شما ممکن است دوز کم آسپیرین را برای کاهش خطر ابتلا به پری اکلامپسی توصیه کند.
تولد زودرس
تولد زودرس در واقع تولدی است که قبل از 37 هفته کامل بارداری اتفاق می افتد. تولد زودرس می تواند مشکلات جدی برای سلامتی نوزاد شما ایجاد کند. نقص های مادرزادی، از جمله: نقایص لوله عصبی، نقایص قلبی و مغز و ستون فقرات.این نقص های مادرزادی شکل یا عملکرد یک یا چند قسمت از بدن را تغییر می دهند. همچنین آنها می توانند در سلامت کلی، نحوه رشد یا نحوه عملکرد بدن مشکلاتی ایجاد کنند.
دیابت بارداری
اگر BMI معادل 30 یا بالاتر دارید، در مقایسه با زنانی که BMI زیر 25 دارند، سه برابر بیشتر به دیابت بارداری مبتلا می شوید. سطح بالای قند خون در دوران بارداری خطر داشتن نوزاد خیلی بزرگ را افزایش می دهد.
خانم هایی که دیابت بارداری داشته اند، خود و کودکانشان نیز در آینده بیشتر از بقیه افراد در معرض ابتلا به دیابت ملیتوس (دیابت شیرین) قرار دارند. برای بررسی این مشکل بین هفته 24 تا 28 آزمایش دیابت بارداری به مادران باردار پیشنهاد می شود. البته این کار ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد؛ زیرا دیابت بارداری در هر مرحله ای می تواند رخ دهد. اگر آزمایش نشان دهد که شما دیابت بارداری دارید، برای آزمایش و درمان بیشتر به متخصص ارجاع داده می شوید.
ترومبوز
ترومبوز یک لخته خون در پا (ترومبوز وریدی) یا در ریه (آمبولی ریه) است که می تواند زندگی را تهدید کند. بارداری به طور خود به خود خطر ابتلا به ترومبوز را افزایش می دهد.اگر اضافه وزن دارید، خطر ابتلا به ترومبوز بیشتر افزایش می یابد. ممکن است دارویی به نام هپارین با وزن مولکولی پایین به شما تزریق شود تا خطر ترومبوز را کاهش دهید.
آپنه انسدادی خواب
آپنه خواب وضعیتی است که در آن نفس کشیدن فرد برای مدت زمان کوتاهی در طول خواب متوقف می شود. در دوران بارداری آپنه خواب می تواند باعث خستگی گردد و خطر فشار خون بالا، پری اکلامپسی و مشکلات قلبی و ریوی را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: آیا درمان آپنه خواب با جراحی لاغری امکان پذیر است؟
مشکلات روحی روانی
از همه زنان باردار در اولین ویزیت در مورد سلامت روان خود سوالاتی پرسیده می شود. متاسفانه در میان آمار، اضافه وزن خطر ابتلا به مشکلات روانی در بارداری و بعد از تولد را افزایش می دهد.
گاهی اوقات ممکن است احساس بدترین مادر دنیا را داشته باشید؛ زیرا اضافه وزن دارید. اما تنها چیزی که هر زنی می خواهد یک بارداری و نوزاد سالم است. بنابراین سعی کنید وقتی متخصصان مراقبت های بهداشتی در مورد چاقی صحبت می کنند، از آن ناراحت نشوید؛ زیرا آنها فقط از دستورالعمل ها پیروی می کنند.
ماکروزومی
به این معنی که وزن نوزاد شما بیش از 8 پوند یعنی 3.62 کیلوگرم در هنگام تولد باشد. ماکروزومی می تواند باعث زایمان سختی شود و خطرات زایمان سزارین و صدمه به نوزاد در هنگام تولد را افزایش دهد. نوزادانی که با ماکروزومی متولد می شوند نیز بیشتر در معرض مشکلات سلامتی مانند چاقی و دیابت هستند.
تاثیرات چاقی در بارداری بر نوزاد
چاقی و بی ام آی بالا در بارداری علاوه بر خطراتی که برای مادر دارد می تواند مشکلات مختلفی هم برای جنین و نوزاد ایجاد کند که از جمله آنها عبارتند از:
- اختلالات مادرزادی
- آسم در کودکی
- ماکروزومی جنین
- اختلال در رشد
- چاقی طی کودکی
- مشکلات شناختی
ایا چاقی مانع بارداری میشود؟
ناباروری یک وضعیت پزشکی است که با کاهش یا عدم توانایی تولید فرزندان مشخص می شود. اگرچه ناباروری یک بیماری شایع است، اما اغلب تعیین منبع آن دشوار است.
مردان و زنان ممکن است هر کدام دارای عوامل خطری باشند که می توانند در ناباروری نقش داشته باشند. این عوامل خطر می توانند ژنتیکی، محیطی یا مربوط به شیوه زندگی باشند. چاقی یکی از شایع ترین و مستندترین عوامل خطر ناباروری در مردان و زنان است.
مشکلات چاقی و بارداری در زنان
مطالعات متعدد گزارش می دهند که زنانی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند، نسبت به زنان با وزن معمولی سخت تر باردار می شوند. علاوه بر این، به محض وقوع بارداری، زنان چاق میزان بیشتری از دست دادن حاملگی را تجربه می کنند. اضافه وزن همچنین می تواند منجر به مشکلات هورمونی غیرطبیعی شود که بر فرآیندهای باروری زنان و مردان تأثیر می گذارد.
در نتیجه اضافه وزن، سیگنال های هورمونی غیرطبیعی بر تخمک گذاری و تولید اسپرم تأثیر منفی می گذارد. در زنان، این سیگنال ها می تواند باعث تولید بیش از حد انسولین شود که ممکن است باعث تخمک گذاری نامنظم شود. همچنین بین چاقی، تولید انسولین اضافی و وضعیت ناباروری که به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) معروف است؛ ارتباط قوی وجود دارد. سندرم تخمدان پلی کیستیک یک بیماری خاص پزشکی است که با چرخه های قاعدگی نامنظم، تخمک گذاری (کاهش یا توقف تخمک گذاری)، چاقی و افزایش سطح هورمون های مردانه همراه است.
مشکلات چاقی و باروری مردان
چاقی تنها بر باروری زنان تأثیر نمی گذارد. اخیراً، مطالعات انجام شده در موسسه ملی علوم بهداشت محیط ایالات متحده تأیید می کند که مردان با شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر از مردان با وزن طبیعی نابارور هستند. داده های این موسسه نشان می دهد که افزایش 20 پوندی (10 کیلوگرمی) وزن مردان ممکن است احتمال ناباروری را تا 10 درصد افزایش دهد. بی نظمی های هورمونی در مردان بر تحریک بیضه ها که مانع تولید اسپرم می شود، تأثیر می گذارد.
درواقع چربی اضافی باعث می شود هورمون مردانه، تستوسترون به استروژن تبدیل شود و این استروژن ها تحریک بیضه را کاهش می دهند. محققان گزارش می دهند که BMI بالا در مردان با کاهش سطح تستوسترون ارتباط دارد. این مطالعه نشان داد؛ میزان تستوسترون مردان دارای اضافه وزن، 24 درصد کمتر از مردان با وزن طبیعی بوده و در مردان چاق 26 درصد کمتر است. مردان با BMI بالا معمولاً دارای آزمایش غیرطبیعی مایع منی نیز هستند.
بیشتر بخوانید: درمان ناباروری مردان چاق با عمل لاغری
چرا باید زنان چاق به فکر کاهش وزن قبل از بارداری باشند؟
همان طور که گفتیم که چاقی و بارداری با یکدیگر ارتباط دارند و هر چه میزان اضافه وزن بیشتر باشد، احتمال بارداری در زنان کاهش پیدا می کند. اضافه وزن و چاقی خطر سقط جنین و زایمان زودرس و سایر عوارض بارداری مانند دیابت، فشار خون بالا، سزارین را افزایش می دهد. علاوه بر این، اگر اضافه وزن دارید و چاق هستید، در معرض خطر عوارض و مرگ های بعد از زایمان قرار دارید.
آیا امکان کاهش وزن در دوران بارداری وجود دارد؟
کاهش وزن در دوران بارداری توصیه نمی شود زیرا ممکن است خطر بروز برخی عوارض را افزایش دهد. در واقع زنان باردار با بی ام آی بالا، باید بر روی عدم اضافه وزن در این دوران تمرکز کنند.
چگونه می توانم قبل از بارداری و یا بعد از بارداری وزن کم کنم؟
کاهش وزن می تواند به افزایش شانس بارداری شما کمک کند. این مراحل را دنبال کنید تا قبل از بارداری به بهترین فرم برسید! علاوه بر این، در صورت کاهش وزن بعد از زایمان، بارداری بعدی را با بهترین وزن و سلامت ممکن آغاز خواهید کرد.
در حالی که حقایق مربوط به چاقی و بارداری می تواند دلهره آور به نظر برسد، اما خبرهای خوبی وجود دارد. در زنانی که چاق هستند، حتی کاهش وزن اندک باعث بهبود باروری و سلامت بارداری می شود.
همچنین برخی از تغییرات رژیم غذایی و شیوه زندگی که افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری را محدود می کند؛ می تواند پیامدهای سلامتی را برای مادر و نوزاد بهبود بخشد.
اگر قصد باردار شدن دارید، شروع برنامه غذایی سالم و ورزش در کنار عمل لاغری شانس بارداری و بچه دار شدن سالم را افزایش می دهد.
با ایجاد تغییرات سالم در رژیم غذایی و افزایش فعالیت بدنی روزانه، گامی در جهت رسیدن به وزن سالم تری بر می دارید. این امر هنگام استفاده از IVF و سایر فناوری های کمک باروری (ART) نیز مهم است.
مطالعات نشان داده است که چاقی میزان بارداری و تولد نوزادان در زنان استفاده کننده از ART را کاهش داده و میزان سقط جنین را افزایش می دهد. اما کاهش وزن از طریق عمل لاغری، رژیم غذایی، شیوه زندگی و سایر تغییرات، این نتایج را به میزان قابل توجهی بهبود می بخشد.
آیا بعد از عمل لاغری می توان باردار شد؟
جراحی چاقی یک گزینه پزشکی غیر تهاجمی است که می تواند به افراد در کاهش وزن کمک کند. به طور کلی، جراحی چاقی برای بیمارانی که BMI (شاخص توده بدنی) آنها بیشتر از 35 یا 40 است توصیه می شود.
برای هر زنی که دچار چاقی مفرط است و با روش های معمول موفق به لاغری نشده است، کاملا منطقی است که به فکر انجام یکی از انواع جراحی لاغری مثل اسلیو معده، بای پس معده و … باشد. اما سوالی ک به کرات پرسیده می شود این است که آیا این عمل بر باروری و احتمالات آینده آنها برای باردار شدن و بچه دار شدن تأثیر می گذارد یا خیر.
این مقاله به برخی از سوالات کلیدی در مورد جراحی چاقی، باروری و بارداری پاسخ می دهد. در بسیاری از موارد، بارداری پس از جراحی چاقی ممکن است در مقایسه با بارداری یک زن چاق، ایمن تر و موفق تر باشد. با این حال، باید به خاطر داشته باشید که قبل از اقدام به بارداری، باید مدت زمان معینی به بدن خود اجازه دهید تا از عمل بهبود یابد.
از چه زمانی بعد از عمل چاقی می توان باردار شد؟
برخی از پزشکان حداقل 12 تا 18 ماه رو توصیه می کنند؛ این در حالی است که برخی دیگر حداقل 2 سال انتظار برای بارداری را مناسب تر می دانند. باردار شدن خیلی زود بعد از جراحی چاقی می تواند منجر به مشکلات رشدی برای نوزاد شما شود، زیرا این نوع جراحی به شما کمک می کند سریع وزن خود را کاهش دهید. به همین علت ممکن است نوزاد در حال رشد تمام مواد مغذی مورد نیاز را دریافت نکند.
بیشتر بخوانید: زمان مناسب بارداری بعد از اسلیو
مزایای بارداری بعد از جراحی چاقی
همان طور که در طی این نوشتار گفتیم چاقی و بارداری با یکدیگر در ارتباط هستند و اغلب باردار شدن در صورت چاقی یا اضافه وزن، در نتیجه اولیگوولاسیون یا عدم تخمک گذاری می تواند یک چالش باشد. حتی بارداری زنان چاق، خطر بیماری های مختلف مانند دیابت بارداری، فشار خون بالا یا پره اکلامپسی را افزایش می دهد.
تاثیر کاهش وزن در باردار شدن بسیار چشم گیر است و باعث تضمین سلامت شما و جنینتان می شود. بنابراین قبل از اینکه اقدام به بارداری کنید سعی کنید وزن خود را با روش هایی مثل رژیم لاغری و ورزش کردن به حد تناسب برسانید، اما اگر با این روش ها موفق به کاهش وزن نمی شوید می توانید در صورت صلاحدید جراح لاغری اقدام به عمل لاغری کنید.
اگر می خواهید بعد از جراحی لاغری، اقدام به بارداری کنید؛ بهتر است با متخصص تغذیه در باره برنامه های ورزشی و غذایی برای نیازهای خود صحبت کنید.
سوالات متداول
هم بله هم خیر، در صورتی که مبتلا به اضافه وزن و چاقی بیش از حد باشید جواب بله است. چاقی بیش از حد با شاخص توده بدنی بالا باعث ایجاد اختلال در روند تخمک گذاری می شود. طبق تحقیقات انجام شده با افزایش شاخص توده بدنی، حتی خطر عدم موفقیت لقاح آزمایشگاهی (IVF) هم افزایش پیدا می کند.
شکست بارداری، افزایش خطر سقط جنین، دیابت بارداری، شکست بارداری، اختلال عملکرد قلبی، افزایش خطر به دنیا آمدن نوزاد مرده، آپنه خواب، پره اکلامپسی، زایمان واژینال دشوار، افزایش احتمال به دنیا آمدن نوزاد از طریق سزارین و …